Heel vaak staat Karin Vander Elst niet in de spotlights, maar deze keer wil ze wel spreken over de Villa, die straks 20 jaar bestaat. Terwijl haar man als bestuurder van het familiebedrijf alweer bezig is met een andere deal, zoals de totstandkoming van een Oostendse Villa Tinto. Bovendien blijkt Vander Elst ook een betere hr-manager dan haar man als ze Tinto bezoekt. "Mijn man zegt altijd te snel ja als er vragen van de meisjes komen", glimlacht onze gastvrouw minzaam. Zelf is ze niet zozeer streng, veeleer sympathiek en beredeneerd tegelijk. En ze spreekt consequent over sekswerkers. Weg met dat oeroude h-woord dat vrouwen te vaak oneer aandoet.
"Destijds kenden wij niet veel van de sector, eerst wilden we hier in het Schipperskwartier flats en kantoren bouwen", klinkt het. "Maar toen kwam de stad dus af met het plan om hier een nieuw soort prostitutiebuurt te bouwen. Er zijn te veel meisjes op straat aan het werk, er zijn te weinig ramen, zei men. M'n man en ik zijn hier toen een paar keer komen rondwandelen, om te zien hoe het eraan toeging. Dat er nogal wat bouwvallige panden waren, zag je vanaf de straat al. Huizen waar de duiven boven de hoofden vlogen. Eén reden om mee te stappen in het Villa Tinto-verhaal was de foute tussenfiguren er helpen uit halen, door ons rechtstreeks kamers aan sekswerkers te laten verhuren. In het begin vreesden we daarom voor represailles, ja. We hielden onze bezoekjes stil, en vertrokken soms weer langs de kelder. Eén keer is m'n man aangesproken door iemand, maar gelukkig bleef het bij woorden."
De tijd vóór Villa Tinto is de tijd die buurtbewoners en enkele sekswerkers met meer dan 20 jaar ervaring zich nog scherp herinneren. Het was de tijd van pooiers die meisjes 'beschermden' – en een deel van de koek lustten. De tijd van een Rus die bij een dokter op het Falconplein een pistool op tafel legde om duidelijk te maken dat die dokter maar beter z'n best deed. De tijd waarin politie nog maar een pand met namaakkledij leeggehaald had, of het werd alweer gevuld. En of de buurt een metamorfose onderging. Overal hangen camera's, de politie patrouilleert openlijk én anoniem. Op het voormalige 'rode plein' openden zelfs een hippe pokebowl-zaak en een matcha-studio. (Dat laatste heeft niks met gevaarlijke seks te maken, maar alles met Japanse groene thee.)
Van Amsterdam tot New York kwamen ze al kijken naar Villa Tinto. Onlangs nog wees de Amsterdamse burgemeester – een vrouw – naar het Antwerpse megabordeel als voorbeeld voor een verhuis uit het historische stadscentrum. Tien jaar geleden al beschreef een experte in The New York Times het Schipperskwartier als "kennelijk een van Europa's beste prostitutiebuurten". En als je 't aan de doorsnee Antwerpse bezoeker vraagt, wordt dat natuurlijk gewoon de beste ter wereld.
"De werkomstandigheden van de sekswerkers verbeteren was uiteraard ook een reden om hierin te stappen", aldus Vander Elst, die ook meewerkt in het bouwbedrijf van haar man. "Dat alle kamers in Villa Tinto bijvoorbeeld rood geverfd zijn, komt er op hun vraag. Blijkbaar doen rode muren het menselijke lichaam het meeste eer aan. (lachje) Heel veel is in overleg met de sekswerkers zelf gebeurd. Elke kamer een eigen bad, dachten wij eerst. Néé, zei een mondig meisje, daarin kan iemand je verdrinken. Dus werden het lavabo's en douches. Een klusjesman staat bijna continu klaar om zaken zoals de chauffage of een lekkende kraan te repareren. Hier wordt 24 op 7 geleefd. Over de twee shifts gezien is er een bezettingsgraad van tachtig procent, voor één dag- of nachtshift (van 8 uur 's morgens tot 8 uur 's avonds, en van 9 uur 's avonds tot 6 's ochtends, red.) betaalt een sekswerker 110 euro. Op een recente meeting met de stad rees de vraag of meisjes niet ook mochten overnachten in de kamer."
Hoezeer de werkomstandigheden ook verbeterden, Vander Elst blijft niet blind voor de problemen die er zijn. Niet alles is roze schijn en mannengeur. Zo is er vooral overdag meer leegstand. Een gevolg van corona – toen ook sekswerkers de voordelen van thuiswerk ontdekten –, en zeker nu de inflatie toeslaat, is het niet moeten betalen van raamhuur meegenomen. Voldoende parking in de buurt is ook een bezorgdheid. "Het bezoekersaantal daalt, ja. Maar de sekswerkers die zich specialiseren, blijven wel goed verdienen. Ik denk dat er altijd een publiek voor deze vorm van raamprostitutie zal blijven bestaan. Het blijft al bij al vrij anoniem." En spannend, gezien het handjevol mannen op het binnenplein die nog altijd aan het kiezen zijn. Karin Vander Elst vat het wereldje nog altijd niet helemaal, praat er in de privésfeer niet zo veel over maar leest zich wel bij, en liet al meer dan één vooroordeel varen, zegt ze.
"De banken werken ook niet echt mee", haalt ze een heikel punt aan. "Zelfs voor de bouw van Villa Tinto kregen wij destijds geen krediet. Door voldoende eigen middelen is het toch gelukt. Maar daarmee is het probleem niet van de baan. Ondertussen zijn de meeste sekswerkers hier ingeschreven als zelfstandige, maar ze blijven op banken botsen als ze daar een rekening willen openen. Waar moeten ze dan met hun cash naartoe? Dat banken niet willen 'meewerken' aan prostitutie, is een achterhaald iets, in 2023. Het is echt niet zo dat hier nog vrouwen onder dwang werken. De pooiers zijn er intussen van tussenuit. Al hoor ik ook weleens verhalen van een meisje met een fout vriendje dat profiteert van haar geld, ja."
