Seksuele handelingen met een lijk zijn in Nederland nu niet strafbaar, waardoor daders vrijuit gaan. Dat moet veranderen, stelt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), verbonden aan het ministerie van Justitie en Veiligheid, na onderzoek.
MAUD EFFTING
'De Nederlandse wet loopt sterk achter op dit vlak', zegt hoofdonderzoeker Bas de Wilde, die samen met onderzoekers van de Vrije Universiteit voor het WODC onderzocht of de wet zou moeten veranderen.
Volgens de onderzoekers vormt necrofilie zo'n ernstige inbreuk op de integriteit van een overledene dat hiervoor een gevangenisstraf van maximaal 4 jaar zou moeten gaan gelden. Voor het onderzoek werd gesproken met rechters, officieren van justitie, wetenschappers, politiemensen, begrafenisondernemers en nabestaanden.
Aanleiding is de necrofiliezaak die de Volkskrant begin 2021 onthulde. Een 18-jarige dader bleek zich drie jaar daarvoor in een mortuarium te hebben vergrepen aan een 76-jarige vrouw. De man werd later via een dna-match gevonden en bekende, maar justitie moest hem laten gaan omdat zijn daad niet strafbaar was.
Daardoor kon geen behandeling worden afgedwongen voor een eventuele seksuele stoornis. De nabestaanden benaderden toenmalig minister van Justitie Ferd Grapperhaus, maar werden afgescheept. Na media-aandacht en Kamervragen vroeg de minister het WODC alsnog naar de wet te kijken.
'Zedendelict'
In de rechtspraak zijn meerdere gevallen bekend van daders die een slachtoffer na hun dood seksueel misbruikten, maar die werden vrijgesproken van verkrachting, omdat een lijk juridisch wordt beschouwd als een voorwerp. Seksuele handelingen bij een lijk zijn volgens de huidige wetgeving alleen te veroordelen als 'beschadiging'. Volgens De Wilde is daar echter niet altijd sprake van en zijn de maximumstraffen relatief laag. 'Maar boven alles geldt dat dit in essentie geen beschadiging is', zegt hij. 'Dit is een zedendelict.'
De onderzoekers vinden dat een lijk in de wet daarom een aparte status zou moeten krijgen: tussen een persoon en een voorwerp in.
Het is onbekend hoe vaak necrofilie voorkomt, maar deskundigen adviseerden eerder ook al om dit strafbaar te stellen. 'Ik ken weinig delicten waarvan ik vind dat ze nog moeten worden opgenomen in het Wetboek van Strafrecht', zei hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht Wilma Duijst eerder tegen de Volkskrant. 'Maar hiervan zeg ik: doen. Zet dit recht. Het lichaam verdient respect, ook na de dood.' Hjalmar van Marle, voormalig directeur van het Pieter Baan Centrum, zei dat zo bovendien herhaling kan worden voorkomen: 'Als je deze daders niet behandelt, kan het van kwaad tot erger gaan. Het gaat hier om zedendelinquenten.'
Lijkschennis
De onderzoekers vinden ook de straffen voor andere vormen van lijkschennis te laag. Om dit te verduidelijken, beschrijven ze een rechtszaak uit 2019 waarin een dader een lichaam in stukken zaagde, verbrandde, in beton stortte en in het kanaal gooide. De rechter schreef hierna expliciet dat de maximumstraf van twee jaar voor het wegmaken van een lijk 'eigenlijk te kort' was.
Daarnaast adviseren de onderzoekers om ook het fysiek aantasten van een lijk strafbaar te maken. Hieronder vallen onder meer het vernietigen of in stukken opdelen van een lichaam of het wegnemen van organen. Nu is dit alleen te bestraffen als vernieling. De Wilde: 'Het is toch echt iets anders of je een trap geeft tegen een schutting, of dat je een overleden lichaam onherstelbaar beschadigt.'
cvltnation.com
