Veel Vlaamse steden en dorpen hebben er alles aan gedaan om de bars langs de uitvalswegen het leven zuur te maken. Nu hebben ze het dan zitten binnen de bebouwde kom.
Ik kreeg een "betaald artikel" in whatsapp gegooid:
De bal gaat aan het rollen in de zomer van 2021, wanneer de politie binnenvalt in een pand in deMolenaarstraat in Ekeren. De woning staat geregistreerd als seksclub Play Bunnies, maar de agenten stellener meerdere inbreuken vast op de coronaregels en sluiten het bordeel op bevel van de burgemeester vooreen twintigtal dagen. Daarna blijft het stil.
In het najaar loopt bij Gazet van Antwerpen een tip binnen over een mogelijk prostitutiepand in de Venstraat in Schoten. De twee locaties doen op onze redactie de vraag rijzen of er niet meer aan de hand is danenkele losse gevallen. We besluiten dit fenomeen verder te onderzoeken.
Bij onze noorderburen zijn bordelen in woonwijken al langer een bekend probleem. Zo ontdekte hetNederlandse gerecht in september een netwerk van 1.300 Latijns-Amerikaanse transgenders die het landrondreizen en achter de gevels van doodgewone woningen klanten afwerken.
Volgens de Nederlandse justitie trekken de transgender vrouwen door heel Europa en worden ze door eennetwerk van mensen op verschillende plaatsen tewerkgesteld in heel Europa. Meestal blijven ze maar heelkort op één locatie. Daardoor kunnen ze geen sociaal netwerk opbouwen en blijven ze afhankelijk vanmensen die hen financieel uitbuiten.
De Nederlandse Officier van Justitie Yolande Oosterhof achterhaalde dat de meesten zich aanbieden viaonline seksadvertenties. Om het fenomeen voor ons land in kaart te kunnen brengen, richten we onzeaandacht op Redlights.be, de grootste site voor erotische advertenties in Vlaanderen.
Op Redlights staan de advertenties gerangschikt volgens activiteit: privé-ontvangst of escort. We klikkenop privé-ontvangst en filteren op de locatie, Schoten. We besluiten eveneens om ons in de eerste plaats opvrouwelijke sekswerkers te concentreren omdat het in de aangegeven panden telkens over vrouwelijkeprostituees ging. Tot onze verbazing stuiten we op naaktfoto's van een hoogzwangere vrouw die zich vanuitBrasschaat prostitueert. Op de vraag of ze medische zorgen nodig heeft, antwoordt ze in het Spaanskordaat "nee".
In de zoekresultaten verschijnen een dertigtal advertenties van schaarsgeklede en naakte meisjes, telkensttlfkttktbijVBiliijl"HllikbLti
met een telefoonnummer en een korte tekst erbij. Van een Braziliaans meisje lezen we: "Hallo, ik ben Latina,voor de eerste keer in jouw stad. Ik ben een heel speciaal meisje, heel lief, heet en attent, ik ben hier om jemeest intieme wensen en al je fantasieën te vervullen. Ik ontvang je in mijn privéruimte."
Na wat zoekwerk maken we een afspraak en worden we verwacht in de Zamenhoflaan, op een boogscheutvan de Markt, pal in het centrum van Schoten. Intussen spreken we met meerdere meisjes en er volgen nogadressen. Een appartement in de Zamenhoflaan, een gebouw in de Curiestraat en zelfs een heel woonhuisin de Venstraat. Opvallend dat het in een merendeel van de gevallen om Colombiaanse, Braziliaanse enVenezolaanse vrouwen gaat.
Ook in Brasschaat achterhalen we een locatie boven een bekende meubelketen, maar we vallen al snel doorde mand. Door onze afspraak telkens af te zeggen, hebben de meisjes door dat we geen echte klanten zijn.Ze verwittigen elkaar, en doen ons vermoeden dat ook hier sprake is van een netwerk.
Enkele buren uit Schoten bevestigen het vermoeden van sekswerk in de Zamenhoflaan. "Een drietal wekengeleden is de wijkagent hier geweest, nadat ik had gevraagd om eens een kijkje te komen nemen", vertelteen buurman. "Hij heeft op de deur staan kloppen, maar er deed niemand open. Er brandde nochtans licht." Een buurvrouw merkt op dat er vaak mannen staan te wachten in het portiek en dat zelfs kennissen vanhaar zoon er al over de vloer zijn geweest. "Heel Schoten lijkt te weten dat hier een bordeel zit", klinkt het.
Veel buren maken zich daar al een tijdje zorgen over. "Het zijn telkens andere vrouwen die we hetappartement zien buitenkomen", zegt een verontruste medebewoner. "Ze lijken ook altijd een andereafkomst te hebben. Meestal zijn ze ook heel schuchter en kijken ze ons zelfs niet aan. Elke avond horen we's nachts mensen douchen en het onophoudelijke gesis van geursprays houdt ons wakker. Dat hebben weook geroken toen we eens beneden stonden en een van de meisjes de deur opende. We konden bijna nietmeer ademen door de Air Wick-geur."
Ook buren van de aanpalende huizen hebben door dat er iets niet pluis is in de Zamenhoflaan. "Elkezaterdag verschijnt er rond de middag een man met een zware BMW X6. De vrouwen stappen bij hem in enverdwijnen vervolgens met de noorderzon. Ze worden dan vervangen door nieuwe gezichten."
Soortgelijke getuigenissen verzamelden we over een rijwoning in de Venstraat. Dat pand wordt gehuurddoor een Poolse dame, Julia W. Zij staat bij de Kruispuntbank geregistreerd als exploitant en verhuurder vanresidentieel vastgoed. Volgens enkele buren is ze geen eigenaar van de woning, maar baat ze er wel eenbordeel uit. Verder onderzoek wijst uit dat ze samen met haar man de woning heeft ingedeeld in kamers endeze afzonderlijk verhuurt aan sekswerkers. "Het is hier een komen en gaan van mannen", zegt eenbuurman die anoniem wil blijven. "Soms bellen ze zelfs aan bij ons omdat ze zich van huisnummer hebbenvergist."
De eigenaar van het andere pand, in de Zamenhoflaan, is een dame uit Schilde die actief is in devastgoedsector. Ze geeft aan dat de flat gehuurd wordt door een man die er zijn zus wou onderbrengen,een dame met een Latijns-Amerikaans uiterlijk die geen Nederlands spreekt. "De man zelf heeft wel eenSpaans klinkende naam, maar drukt zich uit in perfect Nederlands", vertelt ze.
Begin december, kort na onze gesprekken met de buren en het bezoek van de wijkagent, zegde hij hethuurcontract op. "De man en zijn zus leken me heel correcte mensen", laat de verhuurder ons weten. "Zebetaalden ook correct en daarom hebben we ons nooit vragen gesteld over mogelijke onregelmatigheden",klinkt het.
Bij het begin van ons onderzoek besluiten we een groep meisjes te volgen via Redlights. Na een week wordtduidelijk dat een groot deel van hen zich niet meer in Schoten en Brasschaat bevindt. Het lijkt erop dat zezich over heel Vlaanderen verspreid hebben.
Zo laat een van hen weten dat ze is uitgeweken naar Izegem, iemand anders zit nu in Brugge en een andermeisje werkt vanuit Knokke-Heist.
We volgen hen nog een tijdje. De ene week vinden we hun foto's terug in een advertentie voor Izegem, deandere week in Roeselare en nog een week later in Sint-Niklaas. Van het kleinste dorp tot de grootste stad
veral is anonieme prostitutie zonder enige vorm van controle.
Tegen december waren 28 van de meer dan 40 meisjes die we volgden van de radar verdwenen. Vermoedelijk zijn ze naar het buitenland gebracht. Opnieuw vermoeden we dat er sprake moet zijn van een georganiseerd netwerk, want hoe vindenbuitenlandse meisjes die geen woord Nederlands spreken, de weg naar al die locaties in de uiterste hoekenvan ons land? En hoe geraken ze daar?
"Net dat maakt deze vorm van sekswerk bijzonder gevoelig voor uitbuiting en mensenhandel", zegt KlausVanhoutte, directeur van de vereniging tegen mensenhandel Payoke. "Privé-ontvangst is niet per definitieeen teken van mensenhandel, maar is wel onttrokken aan elke vorm van controle die we bijvoorbeeld in hetAntwerpse Schipperskwartier hebben. Elk nieuw meisje dat een raam huurt in de prostitutiewijk, krijgtbinnen de 24 uur bezoek van het prostitutieteam. Wanneer zij vaststellen dat een sekswerker bijvoorbeeldgeen woord Nederlands, Frans of Engels spreekt, en daardoor afhankelijk is van anderen, gaan eralarmbellen rinkelen en kan ze niet aan de slag. Dat soort controle ontbreekt volledig in woonwijken en dathoudt een zeker risico in voor uitbuiting en mensenhandel."
Vanhoutte benadrukt dat er nood is aan een wettelijk kader om dergelijke controle ook te kunnen uitrollen inandere wijken. "Dat is nodig omdat we zien dat steeds meer sekswerkers hun diensten aanbieden via privé-ontvangst. Online een advertentie plaatsen is goedkoper dan een raam huren in het Schipperskwartier",klinkt het.
Op die manier is het mogelijk de winstmarge te vergroten, maar het maakt prostitutie ook veel anoniemer.Tienerpooiers bijvoorbeeld werken al veel langer vanuit woningen waar ze hun minderjarige slachtoffersseksueel en financieel uitbuiten. Met een degelijk wettelijk kader zou controle veel beter te organiseren zijn.
Begin december telden we op Redlights maar liefst 3.950 advertenties van vrouwen voor privé-ontvangst inBelgië. Heel opvallend is daarbij de dominantie van Latijns-Amerikaanse sekswerkers. Van de 595transgenders die een advertentie plaatsten, geven er 495 aan uit Zuid-Amerika te komen. Van de 3.950advertenties geplaatst door vrouwen zijn er 1.120 van Latijns-Amerikaanse afkomst. Vermoedelijk zijn dit erveel meer omdat heel wat Braziliaanse, Venezolaanse en Colombiaanse meisjes zich in advertentiesprofileren als Spaans of Portugees.
De overige groepen zijn erg divers en ook veel kleiner. Zo telden we vierhonderd advertenties vanAziatische vrouwen, 210 Afrikaanse, en slechts 28 Noord-Amerikaanse. De administratieve sluiting van PlayBunnies in Ekeren is dus nog maar het topje van de ijsberg.